18. Odpój cieląt dwa czy trzy razy dziennie? (c.d.)

Wstęp

W jednym z poprzednich wpisów na Odchów.pl omówione zostały zalety i wady odpajania cieląt mlekiem lub preparatem mlekozastępczym trzy razy dziennie, w porównaniu do opoju dwukrotnego, który jest najczęściej praktykowany (szczegóły znajdziesz w 11 Odchów.pl). Celem niniejszego opracowania jest omówienie wyników dostępnych badań, w których skupiano się na długoterminowych efektach dzielenia dobowej dawki paszy płynnej podawanej cielętom na więcej odpojów.

Przeprowadzone doświadczenia

Ahmadi i wsp. (2022) wykonali doświadczenie, w którym żywili jałówki umiarkowaną (6 litrów/dzień) lub dużą (8 litrów/dzień) dawką pasteryzowanego mleka. Poza różnicą ilości podawanego mleka, zwierzęta podzielono na te, którym dobową dawkę paszy płynnej podawano w dwóch lub w trzech odpojach. Ilość zwierząt przydzielonych do doświadczenia nie była duża, gdyż wynosiła zaledwie 48 sztuk. Niemniej jednak obserwacje na zwierzętach kontynuowano przez cały okres odchowu oraz pierwszej laktacji. Z kolei Revilla-Ruiz i wsp. (2023) wykonali doświadczenie, w którym dużą stawkę jałówek (358 sztuk) karmili 6 litrami preparatu mlekozastępczego/dzień w dwóch lub trzech odpojach. W doświadczeniu tym autorzy skupili się na wpływie żywienia jałówek w pierwszych tygodniach życia na parametry ich rozrodu.

Uzyskane wyniki badań

W doświadczeniu wykonanym przez Ahmadi i wsp. (2022) zwiększenie częstotliwości podawania mleka nie miało wpływu na przyrosty masy ciała jałówek, pobranie paszy starterowej oraz efektywność wykorzystania paszy w okresie pierwszych tygodni życia. Jest to więc kolejne z wielu doświadczeń, w którym nie wykazano zalet dzielenia dobowej dawki paszy płynnej podawanej cielętom na więcej odpasów w zakresie wskaźników odchowu uzyskiwanych w pierwszych tygodniach życia (szczegóły znajdziesz w 11 Odchów.pl). Co więcej, podawanie dobowej dawki mleka w trzech odpojach nie miało pozytywnego wpływu na wiek pierwszej inseminacji, masę ciała w momencie pierwszego krycia oraz wydajność mleczną w pierwszej laktacji (Wykres 1 i 2). W efekcie zwiększenie częstotliwości odpajania mlekiem nie miało długoterminowego wpływu na efekty produkcyjne uzyskiwane od odchowywanych zwierząt.

Wykres 1. Wpływ częstotliwości odpojów w ciągu dnia i dawki podawanego mleka na wiek pierwszego krycia jałówek i masę ciała w dniu pierwszego krycia (Ahmadi i wsp. 2022)

Z drugiej strony, w opisanych powyżej badaniach cielęta karmione dużą dawką mleka przyrastały na masie ciała szybciej oraz pobierały mniej paszy starterowej, co jest zgodne z wynikami wielu doświadczeń (Khan i wsp., 2016). Co jednakże szczególnie istotne w aspekcie efektów długoterminowych testowanych modeli żywienia, jałówki żywione większą dawką mleka były inseminowane średnio o 7 dni wcześniej i miały średnio 12,5 kg większą masę ciała w momencie inseminacji (Wykres 1). Choć różnice te mogą wydawać się niewielkie, to były one istotne statystycznie (P ≤ 0,10). U intensywniej żywionych przed odsadzeniem jałówek odnotowano również większą wydajność mleczną w pierwszej laktacji (P = 0,07; Wykres 2). Na pozytywny wpływ intensywniejszego żywienia i związanego z tym szybszego tempa wzrostu w zakresie późniejszej wydajności mlecznej i wieku pierwszego wycielenia wskazują wyniki wielu doświadczeń, w tym prowadzonych w Polsce (Soberon i Van Amburgh, 2013; Gelsinger i wsp., 2016; Chester-Jones i wsp., 2017; Stefańska i wsp., 2021). W efekcie, dbanie o prawidłowy odchów cieląt i uzyskiwanie odpowiednich przyrostów masy ciała przed odsadzeniem powinno być ważnym celem każdego gospodarstwa trudniącego się produkcją mleka.

Wykres 2. Wpływ częstotliwości odpojów w ciągu dnia i dawki podawanego mleka na wydajność mleczną zwierząt w pierwszej laktacji (Ahmadi i wsp. 2022)

Revilla-Ruiz i wsp. (2023) również nie odnotowali większego wpływu ilości odpojów w ciągu doby na wskaźniki rozrodu jałówek. Wiek osiągnięcia dojrzałości płciowej i pierwszego krycia były bardzo zbliżone pomiędzy grupami doświadczalnymi. We wnioskach z przeprowadzonych badań autorzy zaznaczyli jednakże, że częstsze odpoje jałówek wydają się zwiększać skuteczność pierwszego krycia. Zużycie nasienia na jedną ciążę w grupie jałówek karmionych preparatem mlekozastępczym trzy razy dziennie wynosiło 1,69 słomki, podczas gdy w grupie karmionej dwa razy dziennie – 1,88 słomki.

Podsumowanie

Dotychczas dostępne, nieliczne wyniki badań wskazują na brak lub tylko niewielkie pozytywne efekty długoterminowe zwiększenia częstotliwości odpoju jałówek ras mlecznych paszami płynnymi.

Literatura

Ahmadi, F., M. Akbarian-Tefaghi, A. Jafari, M. H. Ghaffari. 2022. Effects of different milk feeding levels and frequencies on performance of Holstein heifers during weaning and first lactation. Sci. Rep. 12:17780. https://doi.org/10.1038/s41598-022-22560-y

Chester-Jones, H., B. J. Heins, D. Ziegler i wsp. 2017. Relationships between early-life growth, intake, and birth season with first-lactation performance of Holstein dairy cows. J. Dairy Sci. 100:3697-3704. https://doi.org/10.3168/jds.2016-12229

Gelsinger, S. L., A. J. Heinrichs, C. M. Jones. 2016. A meta-analysis of the effects of preweaned calf nutrition and growth on first-lactation performance. J. Dairy Sci. 99:6206-6214. https://doi.org/10.3168/jds.2015-10744

Khan, M. A., A. Bach, D. M. Weary, M. A. G. von Keyserlingk. 2016. Invited review: Transitioning from milk to solid feed in dairy heifers. J. Dairy Sci. 99:885-902. http://dx.doi.org/10.3168/jds.2015-9975

Revilla-Ruiz, A , A. Pérez-Navarro, E. de Mercado i wsp. 2023. Effect of twice vs. thrice milk replacer feeding/day on reproductive performance at 1st artificial insemination in Holstein rearing heifers. Wyniki badań zaprezentowane na: European Buiatrics Congress and ECBHM Jubilee Symposium Berlin, Germany, Sierpień 24 – 26, 2023.

Soberon, F. i M. E. Van Amburgh. 2013. LACTATION BIOLOGY SYMPOSIUM: The effect of nutrient intake from milk or milk replacer of preweaned dairy calves on lactation milk yield as adults: A meta-analysis of current data. 91:706-712. https://doi.org/10.2527/jas2012-5834

Stefańska, B., M. Gąsiorek, W. Nowak. 2021. Short- and long-term effects of initial serum total protein, average starter feed intake during the last week of the preweaning period, and rearing body gain on primiparous dairy heifers’ performance. J.Dairy Sci. 104:1645-1659. https://doi.org/10.3168/jds.2020-18833

Paweł Górka
Sierpień 2023